Społeczna odpowiedzialność biznesu to strategia, w której zarządzanie przedsiębiorstwem jest oparte na działaniach uwzględniających interesy społeczne, aspekty środowiskowe oraz relacje z interesariuszami w tym z pracownikami.
Co to jest CSR?
Co to jest CSR? Ten skrót pochodzi od angielskich słów Corporate Social Responsibility i oznacza odpowiedzialność organizacji za ich wpływ na społeczeństwo. Każda firma funkcjonuje w określonym środowisku, a zatem ma wpływ na planetę, na ludzi którzy w niej pracują oraz interesariuszy, którzy z nią współdziałają (klienci, podwykonawcy itp.). Społeczna odpowiedzialność w biznesie oznacza więc inwestowanie w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska oraz w relacje z otoczeniem.
CSR społeczna odpowiedzialność biznesu w Polsce
Uporządkować wiedzę na temat społecznej odpowiedzialności biznesu pozwala norma ISO 26000. Dokument opublikowała 28 października 2010 r. Międzynarodowa Organizacja Standaryzacyjna (ISO). ISO 26000 nie ma formy certyfikacji, ale jest praktycznym przewodnikiem omawiającym zasady CSR i przedstawiającym ideę społecznej odpowiedzialności biznesu. Zawiera wskazówki dla organizacji każdego typu, bez względu na wielkość czy lokalizację. Wyjaśnia co to jest strategia CSR, na czym polega społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw oraz pokazuje, jak należy przestrzegać zasad społecznej odpowiedzialności biznesu.
Norma ISO 26000 wyróżnia takie obszary społecznej odpowiedzialności biznesu, jak:
- ład organizacyjny,
- prawa człowieka,
- stosunki pracy,
- środowisko,
- sprawiedliwe praktyki rynkowe,
- relacje z konsumentami,
- zaangażowanie społeczne
Raport CSR co to jest?
Raport CSR to prezentacja strategii, planu a następnie wyników odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej. Raportowanie CSR ma na celu informowanie o tym, jakie działania CSR są podejmowane przez firmę jako podmiotu odpowiedzialnego społecznie i środowiskowo.
Odpowiedzialność społeczna w biznesie – główne narzędzia
Strategia zarządzania w duchu CSR może przybierać różne formy i korzystać z szeregu dostępnych narzędzi. Społecznie odpowiedzialne firmy najczęściej inwestują w działania na rzecz lokalnych społeczności, angażują się w różnego rodzaju akcje, czy organizują specjalne programy dla swoich pracowników. Do narzędzi CSR można zaliczyć np. takie działania, jak: kampanie społeczne, edukacja ekologiczna pracowników, wolontariat pracowniczy czy inwestycje w rozwój pracowników poprzez programy podnoszące kwalifikacje pracowników.
Działania na rzecz lokalnej społeczności
Działania na rzecz lokalnej społeczności są jedną z najczęściej wybieranych przez firmy form działania z zakresu CSR. Są to wszelkiego typu akcje na rzecz otoczenia, w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo. Mogą obejmować działania polegające na wspieraniu mieszkańców – sąsiadów w otoczeniu których funkcjonuje firma, ale także lokalnych instytucji czy organizacji.
Kampanie społeczne
Kampanie społeczne realizowane przy wsparciu mediów, to kolejna forma działania z zakresu CSR. Celem kampanii jest wpływanie na postawy i aktywizowanie społeczeństwa. Kampanie mogą dotyczyć np. zwiększenia świadomości społecznej na określony temat bądź motywowania do konkretnych działań.
Działania proekologiczne
Zaliczyć tu można wszelkie programy mające na celu ochronę środowiska. Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw w tym obszarze to przykładowo akcje typu sprzątanie lasu, segregacja odpadów, edukacja ekologiczna pracowników i klientów, ale także wdrażanie ekologicznych procesów technologicznych oraz ekologicznych produktów i usług.
Programy dla pracowników
Działania CSR w firmach realizowane są także przy pomocy różnego rodzaju programów. Mogą to być kursy czy szkolenia podnoszące kwalifikacje pracowników, bądź programy integracyjne wewnątrz firmy, ale także inne działania wspierające relacje z różnymi grupami interesariuszy.
Raporty społeczne
Raporty społeczne to publikacje prezentujące sposób zarządzania przedsiębiorstwem i efekty realizacji strategii firmy z uwzględnieniem działań społecznie odpowiedzialnych. W raportach warto zawrzeć przejrzyste i etyczne realizacje CSR w firmie, a także pokazać postępy w osiąganiu celów założonych w strategii.
Systemy zarządzania
Społeczna odpowiedzialność biznesu to także wprowadzanie przejrzystych i skutecznych systemów zarządzania np. rekomendowanych przez Międzynarodową Organizację Standaryzacyjną (ISO). Najpowszechniejsze są:
- Quality Management System ISO 9000 (system zarządzania jakością),
- Environmental Management System ISO 14000 (system zarządzania środowiskowego),
- Social Accountability SA 8000 (zarządzanie odpowiedzialnością społeczną)
Wolontariat pracowniczy
Hasło zrównoważony rozwój a społeczna odpowiedzialność biznesu dobrze opisują działania wolontariatu pracowniczego. Wolontariat pracowniczy to działanie polegające na podejmowaniu i wspieraniu przez przedsiębiorcę działalności charytatywnej. Wolontariat pracowniczy w praktyce oznacza, że pracownicy organizacji wykorzystując swoje umiejętności, wykonują określone zadania nieodpłatnie. A zatem pracownik – wolontariusz – ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje różnego rodzaju prace poza swoimi obowiązkami pracowniczymi.
Zrównoważony rozwój a społeczna odpowiedzialność biznesu
Zrównoważony rozwój i CSR odpowiedzialność społeczna biznesu to pojęcia, które wzajemnie się uzupełniają i przenikają. Zrównoważony rozwój to podejście strategiczne w zarządzaniu firmą, a działania CSR są jego uzupełnieniem. Działania z zakresu CSR wpisują się niejako w szerszy kontekst działalności firmy i odgrywają kluczową rolę w promowaniu zrównoważonego rozwoju. Odpowiedzialność społeczna w procesie zarządzania przedsiębiorstwem prowokuje zmiany. Firmy, które praktykują CSR, zwykle dążą do zmniejszenia swojego wpływu na środowisko, mają cele społeczne, inwestują w społeczności lokalne, pilnują etycznych standardów i dbają o równowagę pomiędzy wzrostem ekonomicznym a ochroną środowiska i dobrobytem społecznym.
Jakie korzyści niesie społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw?
Wiedząc już na czym polega społeczna odpowiedzialność biznesu, warto zastanowić się jakie realne korzyści może przynieść dla działalności przedsiębiorstwa. Dobrze opracowana koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu zapewni przewagi konkurencyjne. W zamian za dobre relacje z lokalną społecznością, pracownikami i interesariuszami, firma dostaje zaufanie i kreuje pozytywny wizerunek swojej marki. Rządowy organ PARP (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości) wymienia kilka korzyści CSR dzieląc je na: środowiskowe, pracownicze i ekonomiczne.
Korzyści środowiskowe
- racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi i odpadami, zrównoważone zarządzanie surowcami
- postępowanie MŚP zgodnie z najlepszymi praktykami,
- zaangażowanie partnerów biznesowych w ramach łańcucha odpowiedzialności środowiskowej oraz inicjowanie wspólnych działań proekologicznych,
- popularyzowanie idei proekologicznych
Korzyści dla pracowników
- terminowe wypłaty wynagrodzenia,
- wysoka kultura i bezpieczeństwo pracy,
- stały rozwój zawodowy dzięki dostępności szkoleń,
- dodatkowa opieka medyczna,
- wysoka jakość udogodnień socjalnych,
- równość szans kobiet i mężczyzn w zakresie zajmowanych stanowisk i wynagrodzenia
Korzyści ekonomiczne
- zyskują wyższą płynność bieżącą,
- lepiej wykorzystują majątek trwały i kapitał ludzki w swoich działaniach,
- mają wyższą rentowność sprzedaży,
- więcej inwestują w przeliczeniu na 1 pracownika
CSR odpowiedzialność społeczna biznesu – jak zacząć?
Działania z zakresu CSR w każdej firmie warto zacząć od postawiania pytania, co to jest społeczna odpowiedzialność biznesu i jak można ją wdrożyć w danym przedsiębiorstwie. Ważne jest określenie kontekstu biznesowego CSR dla danego przedsiębiorstwa.
Te działania, które dobrze sprawdzą się w firmie zajmującej się sprzedażą ubrań, niekoniecznie łatwo będzie zaimplementować w firmie specjalizującej się w nieruchomościach. Najważniejsze jest zatem określenie obszarów działalności firmy i połączenie ich z możliwościami oraz wpisanie w kontekst i obszar w którym funkcjonuje przedsiębiorstwo.
Kolejnym krokiem powinno być nawiązanie relacji z wszystkimi, których inicjatywy CSR będą dotyczyły. Warto zatem poznać opinie pracowników, skonsultować zakres działań z innymi instytucjami, których będą dotyczyły działania, a także opracować procedury i określić cel działań CSR.
Ostatnim etapem jest monitorowanie postępów, podsumowanie działań oraz wyciągnięcie wniosków i zaprezentowanie wyników.
Jak wdrożyć strategię CSR?
Strategię CSR w praktyce łatwo można opracować posługując się cyklem Deminga, czyli w 4 krokach. Cykl Deminga to schemat ilustrujący podstawową zasadę ciągłego ulepszania (ciągłego doskonalenia, kaizen), stworzoną przez Williama Edwardsa Deminga, amerykańskiego specjalistę statystyka pracującego w Japonii.
Cykl ten składa się z działań następujących po sobie:
- Planowanie – ustalenie jakie działania są niezbędne do osiągnięcia celów, rzetelna ocena sytuacji i analiza wybranych rozwiązań
- Działanie – realizacja zaplanowanych działań i zadbanie o skuteczną komunikację wewnątrz i na zewnątrz firmy
- Sprawdzanie – monitorowanie i mierzenie efektów podjętych działań, porównanie ich z celami i wyciągnięcie wniosków
- Wykonanie – doskonalenie wdrażanych rozwiązań i tworzenie standardu
Społeczna odpowiedzialność biznesu przykłady
Działania CSR przykłady; interesujących przykładów i pomysłów na realizację działań społecznej odpowiedzialności przybywa. CSR w Polsce w ostatnich latach także mocno ewoluował. Wiele firm dostrzegło siłę tych inicjatyw i ich realny wpływ na budowanie relacji między firmą, a jej interesariuszami. Ciekawe przykłady w ramach działań CSR prezentują eksperci z organizacji Forum Odpowiedzialnego Biznesu w publikacji „15 polskich przykładów społecznej odpowiedzialności biznesu”.
Microsoft a działania CSR
W 2022 roku Microsoft przeszkolił w zakresie umiejętności cyfrowych 4,6 mln osób, od 2017 roku pomógł uzyskać dostęp do Internetu ponad 50 mln osób ze społeczności wiejskich na całym świecie, w latach 2021 i 2022 podpisał kontrakt na usunięcie 2,5 mln ton węgla, a na co dzień przetwarza 43 biliony sygnałów bezpieczeństwa, wykorzystując je do zwiększania poziomu bezpieczeństwa swojego oprogramowania.
Empik i społeczna odpowiedzialność w biznesie
Sieć księgarni Empik regularnie organizuje zbiórki, przeznaczając część środków ze sprzedanych produktów na pomoc potrzebującym. Ostatnio były to akcja „Zakupy od serca” na wyprawki szkolne dla podopiecznych Stowarzyszenia SOS Wioski Dziecięce. Empik oferuje także klientom ekodostawę polegającą na dostarczaniu do domów produktów bez opakowań. Według szacunków 250 takich zamówień pozwala uratować 1 drzewo, co w przełożeniu rocznym (ok. 610 ton kartonowych opakowań mniej) pozwala uratować blisko 40 tys. roślin.
Działania CSR w firmie Starbucks
Starbucks od 2014 roku opłaca swoim pracownikom studia na Arizona State University (pod warunkiem że pracują w kawiarni co najmniej 20 godzin tygodniowo). Marka jest partnerem TooGoodToGo. Starbucks Foundation aktywnie walczy z wykluczeniem cyfrowym. W ostatnim czasie Starbucks zrobił także kolejny krok w kierunku budowania bardziej inkluzywnych przestrzeni dla swoich klientów, partnerów i społeczności. Firma wprowadziła Inclusive Spaces – nowy system projektowania przestrzeni, który zakłada wprowadzenie szeregu udogodnień np. dla osób z niepełnosprawnościami.
red.
Comments 2