Zrównoważony rozwój to koncepcja, która zakłada harmonijne łączenie wzrostu gospodarczego, ochrony środowiska i dbałości o sprawiedliwość społeczną. Zasadą zrównoważonego rozwoju jest więc równowaga między trzema czynnikami: gospodarczym, społecznym i ekologicznym.
Zrównoważony rozwój definicja
Założenia w sprawie zrównoważonego rozwoju zostały opracowane w normach i dokumentach Narodów Zjednoczonych. Jedna z definicji zrównoważonego rozwoju w tych materiałach brzmi: ” Zrównoważony rozwój Ziemi to rozwój, który zaspokaja podstawowe potrzeby wszystkich ludzi oraz zachowuje, chroni i przywraca zdrowie i integralność ekosystemu Ziemi, bez zagrożenia możliwości zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń i bez przekraczania długookresowych granic pojemności ekosystemu Ziemi”.
Zrównoważony rozwój to temat podejmowany przez wiele organizacji międzynarodowych. Na rzecz zrównoważonego rozwoju działają m.in.:
- Program Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska (UNEP),
- Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP),
- instytucje Unii Europejskiej:
Rozwój społeczno – gospodarczy
Rozwój społeczno – gospodarczy to proces, który wpływa na jakość życia i poprawę dobrobytu społecznego poprzez m.in. wzrost gospodarczy, rozwój infrastruktury, podniesienie poziomu edukacji, ochrony zdrowia czy zapewnienie równości szans i sprawiedliwości społecznej.
Rozwój społeczno – gospodarczy w kontekście idei zrównoważonego rozwoju to proces, który dąży do równoczesnego osiągania postępu gospodarczego, poprawy jakości życia społecznego oraz ochrony środowiska, zapewniając, że rozwój ten jest trwały i nie narusza możliwości zaspokajania przez przyszłe pokolenia swoich potrzeb.
Zasada zrównoważonego rozwoju – czym jest?
Ideę zrównoważonego rozwoju opisuje zdanie z Raportu Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju z 1987 r. – ” Zrównoważony rozwój to taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie”.
Agenda związana z zasadami zrównoważonego rozwoju została opracowana w 2015 roku przez kraje członkowskie ONZ pod nazwą „Przekształcamy nasz świat: Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030”. Agenda ta zawiera 17 celów zrównoważonego rozwoju ONZ, które opisują największe wyzwania naszych czasów w 5 obszarach: ludzie, planeta, dobrobyt, pokój i partnerstwo.
Ile jest celów zrównoważonego rozwoju?
Cele Zrównoważonego Rozwoju (ang. Sustainable Development Goals – SDG) to plan działania na rzecz ludzi, planety i dobrobytu. Opracowano 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju i powiązanych z nimi 169 zadań, spiętych klamrą wspólna przyszłość. Ich celem jest przestrzeganie praw człowieka. Cele te są współzależne i niepodzielne oraz zapewniają równowagę między trzema aspektami zrównoważonego rozwoju: gospodarczym, społecznym i środowiskowym.
Cele zrównoważonego rozwoju w Polsce
Cele Zrównoważonego Rozwoju skupiają się wokół 5 obszarów: ludzie, planeta, dobrobyt, pokój, partnerstwo (ang. 5xP : people, planet, prosperity, peace, partnership). Będą obowiązywały wszystkie państwa członkowskie ONZ. Także Polska zobowiązała się do realizacji założeń wyszczególnionych w Agendzie 2030.
Lista 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju:
- Koniec z ubóstwem
- Zero głodu
- Dobre zdrowie i jakoś życia
- Dobra jakość edukacji
- Równość płci
- Czysta woda i warunki sanitarne
- Czysta i dostępna energia
- Wzrost gospodarczy i godna praca
- Innowacyjność, przemysł, infrastruktura
- Mniej nierówności
- Zrównoważone miasta i społeczności
- Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja
- Działania w dziedzinie klimatu
- Życie pod wodą
- Życie na lądzie
- Pokój, sprawiedliwość i silne instytucje
- Partnerstwa na rzecz celów
Filary zrównoważonego rozwoju
Trzy filary zrównoważonego rozwoju to: społeczeństwo, środowisko i gospodarka. Każdy z tych filarów jest kluczowy dla zapewnienia trwałego i zrównoważonego postępu, a ich wzajemna integracja jest niezbędna do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju.
Ekonomiczny
Filar ekonomiczny i gospodarczy obejmuje wszystkie kwestie związane z zapewnieniem wszystkim ludziom dostępu do podstawowych potrzeb życiowych, takich jak żywność, woda, energia, mieszkanie i opieka zdrowotna. Jego istotą jest także promowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego z poszanowaniem środowiska, z zachowaniem równowagi przyrodniczej.
Społeczny
Filar społeczny polega na budowaniu sprawiedliwych społeczeństw, w których przestrzegane są prawa człowieka i wszyscy mają równe szanse na rozwój swojego potencjału. Zakłada zapewnienie równego dostępu do zasobów, edukacji, opieki zdrowotnej i innych usług społecznych dla wszystkich grup społecznych, niezależnie od ich statusu ekonomicznego, płci, wieku czy pochodzenia etnicznego. Celem jest lepsza wspólna przyszłość.
Środowiskowy
Filar środowiskowy poświęcony jest ochronie środowiska, uwzględnia zmiany klimatyczne, obejmuje on ochronę środowiska naturalnego i zapewnienie jego zrównoważonego użytkowania dla obecnych i przyszłych pokoleń. Skupia się na trwałości podstawowych procesów przyrodniczych. Dotyczy zrównoważonego zarządzania takimi zasobami, jak woda, gleba, lasy i surowce mineralne, aby uniknąć ich wyczerpania i degradacji w przyszłości.
Rozwój zrównoważony przykłady
Ekonomiczny:
- Wyeliminowanie skrajnego ubóstwa na całym świecie
- Zapewnienie wszystkim dostępu do czystej wody i sanitariatów
- Zapewnienie wszystkim dostępu do czystej, przystępnej cenowo i zrównoważonej energii
Społeczny:
- Zmniejszenie o połowę globalnej stopy ubóstwa do 2030 roku
- Zakończenie wszelkich form dyskryminacji wobec kobiet i dziewcząt
- Zapewnienie wszystkim równego dostępu do edukacji jakościowej
Środowiskowy:
- Podjęcie pilnych działań w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom
- Ochrona i przywrócenie ekosystemów lądowych i morskich
- Zatrzymanie i odwrócenie utraty bioróżnorodności
red.
Comments 1