ESG to podejście oparte na trosce o świat, w którym żyjemy. W kontekście biznesowym czynniki ESG mogą być motorem rozwoju i stanowić integralną część strategii firmy. Celem firmy powinny być nie tylko zyski finansowe, ale także tworzenie wartości dla społeczeństwa i środowiska.
Co oznacza skrót ESG?
ESG co to jest? Skrót od angielskich słów „Environmental, Social and Governance”. ESG po polsku oznacza „Środowisko, Społeczeństwo i Zarządzanie/Ład Korporacyjny”. ESG skrót obejmuje więc całość działań firmy i jej wpływu na środowisko. Czynniki ESG to kryteria pozafinansowe oceniające, jaki wpływ ma firma na te trzy aspekty – środowisko, społeczność i zarządzanie. Szczegóły poszczególnych komponentów na które składa się skrót ESG, definiuje dyrektywa ESG.
Environmental, „E” w ESG
Gdy już wiadomo, co oznacza skrót ESG, warto przyjrzeć się poszczególnym komponentom. Zacznijmy zatem od E jak Environmental (środowisko). „E” obejmuje wszystkie kwestie związane z wpływem działalności przedsiębiorstwa na środowisko naturalne i dotyczy takich aspektów, jak m.in:
– Zużycie energii,
– Zarządzanie odpadami,
– Ochrona bioróżnorodności,
– Zarządzanie zasobami naturalnymi,
– Emisje i zanieczyszczenia
Mówiąc o realizacji działań w obszarze „E” w biznesie, trzeba mieć przykładowo świadomość tego, czym jest ślad węglowy czy kwestie poszanowania energii. Realizacja „E” w przedsiębiorstwie wymaga podejmowania działań mających na celu minimalizację negatywnego wpływu działalności gospodarczej na środowisko.
Social, „S” w ESG
ESG skrót kryje również literę S. Oznacza ona Social, a po polsku – społeczeństwo. Aspekt ten dotyczy wpływu przedsiębiorstwa na społeczeństwo, a także relacji budowanych przez firmę. Social to jednak coś znacznie więcej, a dokładnie:
– Etyka,
– Zrównoważona praca,
– Bezpieczeństwo pracowników,
– Dywersyfikacja zespołu,
– Stosunek do praw człowieka,
– Relacje z interesariuszami,
– Sprawy społeczne
Mówiąc w skrócie S, czyli nasze społeczeństwo to sposób, w jaki przedsiębiorstwo traktuje ludzi w swoim otoczeniu. Mowa tu o pracownikach, klientach i oczywiście lokalsach, którzy poniekąd wpływają na całą firmę.
Governance, „G” w ESG
Skrót ESG zawiera także ważny aspekt „G” jak Governance (zarządzanie lub inaczej ład korporacyjny). Ten filar ESG odnosi się do sposobu zarządzania przedsiębiorstwem, stopnia przejrzystości w podejmowaniu decyzji i wszelkich innych kwestii związanych z ładem korporacyjnym. Czynniki ESG związane z zarządzaniem mogą obejmować kwestie takie, jak: skład rady nadzorczej, uczciwość finansowa, kontrola nad spółką, stosowanie norm etycznych, walka z korupcją i wiele innych.
Jak dyrektywa ESG wpływa na przedsiębiorstwa?
Dyrektywa ESG Environment Social and Governance czyli CSRD (skrót oznaczający Corporate Sustainability Reporting Directive „Dyrektywa w sprawie raportowania zrównoważonego rozwoju przez przedsiębiorstwa”) określa, co to jest ESG i przedstawia zasady raportowania niefinansowego i standard informacji niefinansowych.
Komisja Europejska przedstawiła projekt CSRD jako część europejskiego zielonego ładu i strategii na rzecz zrównoważonego finansowania 21 kwietnia 2021 r. Dyrektywę CSRD przyjęto w listopadzie 2022 roku. Do polskiego prawodawstwa powinna być zaimplementowana do lipca 2024 roku.
Dyrektywa ESG (Environmental Social and Governance) istotnie wpływa na przedsiębiorstwa, gdyż:
– Raportowanie ESG zgodne z dyrektywą CSRD nakłada obowiązek ujawniania konkretnych informacji pozafinansowych,
– Wprowadza szczegółowe i restrykcyjne wymagania i wytyczne dotyczące raportowania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem,
– Ma na celu zwiększenie przejrzystości i jakości raportu niefinansowego,
– Dotyczy zarządzania ryzykiem – dzięki szczegółowym wymaganiom dotyczącym raportowania informacji ESG, firmy mają lepszą widoczność i zrozumienie swoich zewnętrznych i wewnętrznych ryzyk związanych z kwestiami środowiskowymi, społecznymi i zarządczymi,
– Zwiększa zaangażowanie interesariuszy – dostarczanie bardziej kompleksowych i wiarygodnych informacji ESG może zwiększyć zaangażowanie, takich grup, jak partnerzy biznesowi, klienci, pracownicy i społeczność lokalna. Firmy są zobowiązane do otwartego dialogu na temat swoich działań związanych ze zrównoważonym rozwojem, co może przyczynić się do zwiększenia zaufania i reputacji firmy,
– Ma wpływ na konkurencyjność na rynku – firmy, które skutecznie wdrożą wymogi dyrektywy CSRD i będą aktywnie działać w zakresie zrównoważonego rozwoju, mogą zyskać przewagę konkurencyjną na rynku. Firmy, które skupiają się na aspektach społecznych, środowiskowych i związanych z zarządzaniem, są także coraz bardziej atrakcyjne dla klientów, inwestorów i pracowników,
– Raportowanie informacji o środowiskowych, społecznych oraz zarządczych aspektach funkcjonowania przedsiębiorstwa (skrót ESG) powinno być dla przedsiębiorstwa kluczowym elementem działań w obszarze zrównoważonego rozwoju
Korzyści z wdrożenia strategii ESG
Wiedząc już co oznacza skrót ESG i jakie czynniki ESG należy uwzględniać w raportowaniu, firmy są zobligowane do tego, by ich strategia ESG pokazywała cele, ale także efekty podjętych na rzecz zrównoważonego rozwoju działań. Wymogi parlamentu europejskiego i rady UE są więc z jednej strony wymagającym wyzwaniem, ale przynoszą także wiele korzyści.
Firma zyskuje:
– Większe zaufanie na rynku,
– Ogranicza ryzyko regulacyjne,
– Pozytywny wizerunek i lojalność klientów,
– Dostęp do nowych źródeł finansowania czy dodatkowych usług finansowych,
– Zwiększenie efektywności operacyjnej,
– Zadowolenie interesariuszy
Platforma ESG może zatem pełnić rolę skoczni do rozwoju dla firmy. ESG promuje podejście długoterminowe do biznesu, a firmy, które skupiają się na budowaniu wartości na dłuższą metę, są bardziej odporne na zmiany rynkowe i lepiej przygotowane do wyzwań przyszłościowych.
Wzbudzanie zaufania
Funkcjonowanie firmy w oparciu o zasady Environmental Social and Governance buduje zaufanie wśród konsumentów, inwestorów i partnerów biznesowych. Klienci preferują firmy dbające o planetę i społeczeństwo. Z kolei inwestorzy widzą w spółkach działających w zrównoważony sposób i gotowych do sprawozdawczości ESG potencjał długoterminowego wzrostu i stabilności finansowej.
Kreowanie wizerunku nowoczesnej marki
Trzy literki czyli skrót ESG staje się więc coraz istotniejszym czynnikiem kształtującym wizerunek firm ponieważ odzwierciedla zaangażowanie przedsiębiorstwa w społeczność, ochronę środowiska i skuteczne zarządzanie. Czynnik ESG wpływa na wizerunek firmy głównie dlatego, że coraz więcej interesariuszy, w tym inwestorów, klientów, pracowników i społeczności lokalnych oczekuje od firm większej odpowiedzialności społecznej i mądrej polityki środowiskowej. Pandemia dodatkowo podkreśliła wagę zasad ESG. Społeczność coraz bardziej docenia firmy za ich zaangażowanie w ochronę środowiska, wsparcie społeczne i mądre zarządzanie.
Korzystne finansowania
ESG co to jest wiedzą już także firmy, które starają się na przykład o zewnętrzne finansowanie swojego rozwoju. Coraz częściej przedsiębiorstwa dla których strategia ESG nie jest normą, cieszą się lepszym dostępem do kapitału, niższym ryzykiem inwestycyjnym i większą wartością rynkową. Inwestorzy promują i preferują projekty zrównoważone, co zmienia krajobraz finansowania, kierując go ku bardziej odpowiedzialnemu podejściu. Firmy, które skutecznie wdrażają zasady zrównoważonego rozwoju, mogą cieszyć się większym zainteresowaniem ze strony inwestorów i lepszą pozycją na rynku kapitałowym. Biznes w oparciu o environmental social and corporate governance zyskuje, mówiąc wprost, przewagę.
Przyciąganie talentów
Nie jest tajemnicą, że trzy literki – skrót ESG – przyciąga talenty. Coraz więcej świadomych pracowników zwraca uwagę na podejście pracodawców do zrównoważonego rozwoju. Autentyczne osiągnięcia w firmie zakresie ESG mogą pomóc wizerunkowi pracodawcy. Firmy, które są odpowiedzialne wobec środowiska, budują z pracownikami relacje i kierują się uczciwością w zarządzaniu, przyciągają talenty.
Dostosowanie do regulacji prawnych
Wdrożenie strategii ESG ogranicza ryzyko regulacyjne czyli zagrożenia związanych z naruszeniem przepisów prawnych lub standardów regulacyjnych. Firmy mogą być narażone na ryzyko regulacyjne związane na przykład z nieprzestrzeganiem norm dotyczących ochrony środowiska, praw pracowniczych czy standardów etycznych zarządzania. Naruszenia tych przepisów mogą prowadzić do sankcji prawnych, kar finansowych, straty reputacji oraz ograniczeń w dostępie do rynków lub kapitału. Dlatego wdrożenie strategii ESG i dostosowanie się do regulacji ma kluczowe znaczenie dla minimalizacji tego rodzaju ryzyka.
Environmental social and governance – dla kogo powinno być ważne?
Aspekty ESG powinny być ważne dla wszystkich podmiotów: przedsiębiorstw, inwestorów, instytucji finansowych, rządów i społeczności. Firmy powinny integrować je ze względu na długoterminowy sukces biznesowy, reputację i relacje z interesariuszami. Dla inwestorów ESG może ograniczyć ryzyko inwestycyjne i zwiększyć zwroty, promując stabilne, etyczne i zrównoważone praktyki biznesowe. Instytucje finansowe mogą wykorzystać ESG do oceny ryzyka i zwiększenia wartości portfela. Rządy mają interes w promowaniu zrównoważonego rozwoju dla dobrobytu społecznego i ochrony środowiska. Wreszcie, społeczności korzystają z praktyk ESG poprzez lepsze warunki życia i ochronę środowiska. Dlatego ESG powinno być ważne dla wszystkich, dążących do tworzenia lepszego i bardziej zrównoważonego świata.
Wdrażanie environmental social and corporate governance
Wdrażanie polityki ESG w firmie to proces iteracyjny, który wymaga strategii, zaangażowania całej organizacji i ciągłego dążenia do doskonalenia. To cykl powtarzających się działań. Ważne jest skoordynowane podejście i zaangażowanie zarządu oraz całego zespołu na różnych szczeblach. Na liście kluczowych kroków, które należy podjąć są m.in.:
– Określenie celów ESG, które powinny być zgodne z misją i wartościami firmy,
– Określenie narzędzi/metryk służących do monitorowania i oceny postępów,
– Ocena istniejących już w firmie praktyk,
– Zaangażowanie zarządu,
– Edukacja i świadomość: szkolenia dla personelu na temat ESG pomogą zwiększyć świadomość i zrozumienie zasad oraz korzyści z ich wdrażania,
– Integracja ESG ze strategią biznesową,
– Zapewnienie transparentności i raportowanie: regularne raporty postępów w realizacji celów ESG oraz wyniki działań powinny być zgodnie z międzynarodowymi standardami raportowania,
– Zaangażowanie interesariuszy: dialog z interesariuszami, takimi jak klienci, inwestorzy, społeczności lokalne i partnerzy biznesowi to niejako narzędzie wspierające, które pozwoli zrozumieć ich oczekiwania i uwzględnić je w podejmowaniu decyzji dotyczących ESG,
– Monitorowanie i ocena postępów: regularne monitorowanie i ocena skuteczności działań pozwoli dostosować strategię bądź w razie potrzeby ją zmienić, aby osiągać lepsze wyniki
Alternatywy dla ESG
Alternatywą dla idei ESG mogą być różne podejścia do inwestowania i prowadzenia biznesu, które niekoniecznie muszą być ściśle oparte na kryteriach ESG, ale nadal mają na celu generowanie pozytywnego wpływu społecznego i środowiskowego. Często są niezwiązane z czysto ekonomicznymi wskaźnikami rozwoju firmy natomiast służą realizacji celów zrównoważonego rozwoju.
Corporate Social Responsibility
Corporate Social Responsibility (CSR) czyli społeczna odpowiedzialność biznesu to strategia zarządzania zgodnie z którą przedsiębiorca bierze odpowiedzialność za wpływ swoich działań na społeczeństwo i środowisko. Często działania podejmowane w ramach CSR są dobrowolne, wykraczające poza wymogi prawne. Mogą to być na przykład inwestycje w programy edukacyjne dla miejscowej społeczności czy inicjatywa na rzecz określonej organizacji charytatywnej. Ustawa regulująca i porządkująca wiedzę na temat CSR to wydana w 2010 roku przez Międzynarodową Organizację Standaryzacyjną (ISO) norma ISO 26000.
Triple Bottom Line
Triple Bottom Line (TBL) to koncepcja biznesowa, która zakłada, że sukces firmy nie powinien być mierzony tylko na podstawie zysków finansowych, ale także oparty o działania niezwiązane z czysto ekonomicznymi aspektami. Idea ta zakłada współdziałanie trzech „linii” i oznacza uwzględnienie wpływu działalności firmy na ludzi (people), planetę (planet) oraz zyski (profit). Celem TBL jest osiągnięcie równowagi pomiędzy wymiarem społecznym, środowiskowym i ekonomicznym, aby firma działała w sposób zrównoważony i miała pozytywny wpływ na społeczeństwo i środowisko, nie tylko generując zyski dla swoich akcjonariuszy.
Zrównoważony rozwój
ESG po polsku – czyli zrównoważony rozwój, to także podejście mające na celu zaspokojenie potrzeb współczesnych pokoleń, nie narażając na szkody możliwości przyszłych pokoleń do zaspokajania własnych potrzeb. Koncepcja odpowiedzialnego biznesu nie blokuje rozwoju biznesu, a zakłada równowagę między wzrostem gospodarczym, ochroną środowiska i sprawiedliwością społeczną promując trwałą i harmonijną przyszłość.
Socially Responsible Investing
Socially Responsible Investing (SRI) czyli inwestowanie społecznie odpowiedzialne to podejście inwestycyjne, które uwzględnia społeczne i środowiskowe czynniki przy wyborze aktywów. Instytucje finansujące mogą unikać firm naruszających prawa człowieka, a wspierać przedsiębiorstwa o pozytywnym wpływie społecznym i ekologicznym lub angażować się w aktywne inwestowanie w obszary, które promują zrównoważony rozwój.
Natural Capital Accounting
Natural Capital Accounting to proces mierzenia i wartościowania zasobów naturalnych, takich jak woda, gleba i ekosystemy, w ramach gospodarki i biznesu. Pomaga zrozumieć wpływ działalności gospodarczej na środowisko oraz podejmować decyzje biznesowe z uwzględnieniem zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych i zarządzania środowiskiem.
Gospodarka o obiegu zamkniętym
Gospodarka o obiegu zamkniętym, w skrócie GOZ, to taka gospodarka, w której nie występują odpady. Model biznesowy GOZ zakłada więc minimalizowanie zużycia zasobów naturalnych i powstawania odpadów. Gospodarka o obiegu zamkniętym często nazywana jest gospodarką cyrkularną, gdzie każdy materiał jest traktowany jak surowiec, który może zostać ponownie wykorzystany. Głównym celem GOZ jest uniknięcie marnotrawstwa. GOZ pozwala także na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i zakłada optymalne wykorzystanie i odzyskiwanie energii.
Dyrektywa ESG environment social governance – podsumowanie
ESG co to jest każdy wie? Niekoniecznie. W Polsce wiele firm jeszcze nie jest objętych obowiązkiem raportowania zrównoważonego rozwoju. Wciąż istnieje duża potrzeba edukacji i świadomości wśród przedsiębiorstw. Wprowadzenie zasad ESG wymaga zmiany mentalności i podejścia do biznesu, a także inwestycji w nowe technologie i procedury. Dlatego wiele firm musi się jeszcze wiele nauczyć, aby efektywnie wdrożyć te kwestie i osiągnąć zrównoważony rozwój.
Dyrektywa ESG Environment Social Governance dla jednych firm jest szansą, a dla innych sporym wyzwaniem. Koncepcja zrównoważonego rozwoju wymaga bowiem podejścia holistycznego. Kluczowym elementem jest integracja wszystkich czynników: środowiskowych, społecznych i zarządczych w procesach inwestycyjnych i zarządzaniu przedsiębiorstwem.
Kogo dotyczy raport ESG?
Tym, co oznacza skrót ESG i raport ESG w pierwszej kolejności powinny się zainteresować duże firmy i spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych.
Do końca 2024 r. dyrektywą CSRD w Polsce objętych jest około 150 firm. Od 2025 r. obowiązki raportowe będą dotyczyć już znacznie większej grupy bo ponad 3,5 tys. polskich przedsiębiorstw. Docelowo obowiązek raportowania zagadnień ESG będzie dotyczył wszystkich uczestników rynku i obejmował spółki zarówno publiczne, jak i prywatne.
Strategia ESG a przedsiębiorstwa
Od 2025 roku obowiązek sporządzenia raportu ESG będzie ciążył na wszystkich dużych przedsiębiorstwach i spółkach notowanych na unijnych rynkach, zatrudniających co najmniej 500 osób. Natomiast od roku 2026 obowiązek sporządzenia raportu spoczywać będzie na podmiotach, które spełnią 2 z 3 przesłanek: zatrudniają co najmniej 250 pracowników, ich suma bilansowa przekracza 85 mln złotych, a roczne przychody wynoszą co najmniej 170 mln złotych.
Warto podkreślić, że obowiązek raportowania zrównoważonego rozwoju będzie miał wpływ także na spółki, które są zwolnione ze sprawozdawczości niefinansowej. Przykładowo, nawet jeżeli przedsiębiorstwo X nie jest objęte bezpośrednio obowiązkami dyrektywy CSRD powinno znać nowe przepisy. W przypadku, gdy podmiot objęty dyrektywą CSRD współpracujący z firmą X będzie musiał zaraportować swój wpływ na środowisko, a co za tym idzie ujawnić cały swój łańcuch wartości, poprosi swoich kontrahentów, dostawców, partnerów biznesowych – w tym X – o informacje dotyczące np. emisji gazów cieplarnianych czy polityki antykorupcyjnej w firmie X. Jeśli więc firma X nie będzie przygotowana do odpowiedzi na tego typu pytania, musi liczyć się z tym, że podmiot, którego dotyczy raportowanie CSRD może zakończyć współpracę.
Ustawa o sprawozdawczości przedsiębiorstw
Ustawa o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju została opublikowana 16 grudnia 2022 r. w Dzienniku Urzędowym UE. Weszła w życie 5 stycznia 2023 r i od tego czasu sprawozdania zrównoważonego rozwoju trzeba będzie ujawnić. Staną się częścią sprawozdania z działalności przedsiębiorstwa, co oznacza także zwiększenie odpowiedzialności władz firmy za ten obszar raportowania. Od czerwca 2023 r. jest dostępny projekt rozporządzenia wprowadzającego pierwszy zestaw standardów ESRS (European Sustainability Reporting Standards). ESRS to standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego uzupełniające dyrektywę CSRD.
Pełna treść dyrektywy CSRD dostępna jest na rządowej stronie – KLIK
Międzynarodowy wzorzec raportowania odpowiedzialnego biznesu i zrównoważonego rozwoju dla firm wyznacza GRI (Global Reporting Initiative) – niezależna instytucja non profit założona w 1997 r. – KLIK
Comments 1